top of page

Ayurvedische doe-het-zelf-detox-tips.

Bijgewerkt op: 15 mrt. 2021



Als jij denkt dat detoxen een nieuw verschijnsel is van de laatste jaren, dan heb jij het mis. Wist jij dat een paar dagen je spijsverteringssysteem rust geven in veel verschillende samenlevingen een belangrijk ritueel is en de kern vormt van een gebalanceerde levensstijl? En dat er naast voeding er nog andere methoden zijn om te detoxen? Heb je interesse in preventief je lichaam gezond te houden? Lees dan eens verder en kijk eens welke tips jij zelf moeiteloos thuis kunt doen.


Wat kan ik zelf doen?

Binnen de Ayurveda zijn er tal van detox mogelijkheden om vanuit eigen huis de balans te herstellen, zodat lichaam en geest weer rust krijgen. Naast een vastenperiode kan je je lichaam ondersteunen door een aantal handelingen op het gebied van uitwendige reiniging. Hieronder geef ik een aantal procedures weer, welke je zelf makkelijk in je dagelijkse routine kan inpassen.

  • Vasten

Je kunt een Ayurvedische detox zien als een voorjaarsschoonmaak van je lichaam waarbij je een kleine time-out in last als het gaat om voeding, om zo ruimte te geven aan het verteren van de gifstoffen in je lichaam. Dit kan betekenen dat je hiervoor een dag niet eet, kleinere porties eet of dat je bijvoorbeeld 5-10 dagen alleen Kitchari eet (al gelang je constitutie). Kitchari (Leestip; Recept Kitchari) is de ideale maaltijd tijdens het detoxen, doordat mungbonen een reinigende werking hebben en afvalstoffen via de spijsvertering afvoeren. Ook het gebruik van een detox thee of kkv-thee (komijn-koriander-venkel thee) tijdens het vasten kan ondersteunend werken (Leestip : Recept detox-thee).

  • Tong schrapen

Je hebt het vast al wel eens gemerkt dat als je 's ochtends na het opstaan in de spiegel kijkt en ziet dat er op je tong een wit laagje zit. Dit zijn de gifstoffen (Ama) die je lichaam de nacht naar buiten brengt. De opeenhoping van Ama is de oorzaak van vele ziekten. Door iedere ochtend na het tandenpoetsen je tong te schrapen met een koperen tongschraper, verwijder je deze Ama en zorg je ervoor dat tijdens het eten en drinken in de ochtend, ze niet weer in je spijsverteringskanaal komen. Tandenpoetsen alleen verwijdert deze Ama niet genoeg.


Het gaat heel gemakkelijk, pak de uiteinden van de tongschraper met beide handen vast en trek de reiniger met het middelste gedeelte over de tong. Spoel steeds af onder de kraan. Gewoonlijk is drie maal schrapen voldoende. Spoel de mond goed na of vervolg je mondhygiëne met oliepulling.

  • Oliepulling

Oliepulling heeft zowel een preventief als een geneeskrachtig effect op de gezondheid. Enkele voordelen van oliepulling zijn: verfrist de mondholte en neemt mondgeur weg, verlicht gevoeligheid voor warmte en kou, versterkt de stem, verbeterd de smaakwaarneming, voorkomt rimpels en verbeterd de afweer.


Bij deze techniek neem je een eetlepel sesamolie in je mond. Bij het spoelen laat je de vloeistof rondgaan door de monden tussen je tanden. Vaak is 3-5 minuten voldoende, mits je de handeling regelmatig herhaald. De vloeistof raakt vermengd met speeksel en zal lichter worden van kleur. Slik de vloeistof niet door, maar spuug deze uit en spoel vervolgens je mond met water. Spoel wel altijd op een lege maag.

  • Neti pot

Het spoelen van de neusholte met warm zout water uit een Neti pot is een techniek vanuit de Yoga die al vele eeuwen deel uitmaakt van de Ayurvedische traditie. Je voert dit uit boven een wastafel met je gezicht opzij gebogen. Vervolgens giet je een dun straaltje lauwwarm water met een zoutoplossing in je bovenste neusgat en laat het weer naar buiten lopen via het onderste neusgat. Na afloop snuit je lichtjes je neus om het laatste water uit je neus te krijgen.


Het gebruik van de Neti pot is vooral geschikt als je gevoelig bent voor verkoudheid, niesbuien of hoofdpijn. Dubbel voordeel levert het op als je na het spoelen je neusgaten reinigt met olie (Nasya). De behandeling hoef je niet iedere dag te doen maar is bij uitstek geschikt in de Lente.

  • Drinken van glas warm water met citroen op nuchtere maag

Veel gifstoffen die ons lichaam zijn binnen gedrongen hebben zich opgehoopt in het lichaamsweefsel, voornamelijk in de lever en de nieren. Een goede manier om je dag te beginnen en je lichaam te helpen ontgiften, is het drinken van een glas lauwwarm water met een halve citroen en (eventueel) een theelepel honing direct na het opstaan.


Warm citroen-water is een milde maar krachtige ontgifter, dat gifstoffen kan neutraliseren, maar ook een vochtafdrijvende werking heeft, waardoor de gifstoffen ook uit het lichaam worden verdreven. Enkele andere voordelen zijn, dat ze je immuunsysteem een enorme boost geven, de spijsvertering bevorderen en helpt bij gewichtsverlies. Denk er wel aan om even een halfuurtje te wachten met ontbijten voor een optimaal effect.

  • Yoga, Pranayama en Meditatie

De gezondheids-effecten van Yoga, Pranayama en Meditatie zijn er te over en eigenlijk niet meer weg te denken bij een gezonde levensstijl, maar ook dragen zij bij aan het ontgiften van het lichaam. Zo zijn er specifieke Asana's zoals bijvoorbeeld de kind-houding die de spijsvertering stimuleert, maar ook torsiebewegingen of de Zonnegroet zijn goed te gebruiken. Een goede Pranayama-oefening waarbij het lichaam gereinigd wordt is de Kapalabathi (vuurademhaling) en wil je mentaal ontgiften dan is Meditatie niet weg te denken.

  • Zelfmassage met de Garshan handschoen

Waarschijnlijk ken je de voordelen al van de Abhyanga. De ayurvedische massage waarbij warme olie in gemasseerd wordt en op een dieper niveau de gifstoffen uit je lichaam opneemt en via je spijsvertering laat afvoeren. Een andere techniek is de traditionele Ayurvedische droge massage, ook wel: Garshana, die op een eenvoudige en snelle manier het lichaam verjongt en in balans brengt


Voordat je gaat douchen pak je de Garshan handschoen of een zachte borstel en borstel je zachtjes over je huid. Je begint bij de onderkant van je voeten, daarna de benen, handen, armen, rug en als laatste je buik en borst. Daarna kan je douchen. Je kunt het snel doen in 2 minuten of er echt 20 minuten de tijd voor nemen. Het droog borstelen zorgt ervoor dat het lymfesysteem in beweging komt, wat het lichaam helpt om van gifstoffen af te komen. Daarbij helpt het bij het verwijderen van dode huidcellen, stimuleert het de bloedsomloop en verwijdert het gifstoffen die zich ophopen in het vetweefsel onder de huid.

  • Gebruik maken van een Ayurvedische zweetcabine (Swedana)

Een Ayurvedische oliemassage (Abhyanga) is een goede manier om het lichaam te ontgiften, stress kwijt te raken en ons immuunsysteem een boost te geven. Maar wil je een nog diepere reiniging boek dan eens na een Abhyanga een kruidenstoombehandeling. Deze zorgt dat de olie ook in de diepere weefsel komt, waardoor het de blokkades daar ook kan opheffen.


Deze behandeling vindt plaats in een speciale stoomcabine, waarin het lichaam door middel van stoom en kruidenolie wordt aangezet tot transpiratie. Het hoofd blijft buiten de stoomcabine en wordt dus niet door stoom verhit. Door de stoom gaan de poriën van de huid zich verwijden en kunnen de afvalstoffen het lichaam verlaten. De behandeling is met name geschikt voor klachten die door onbalans in de Vata en Kapha Dosha worden veroorzaakt.


Ik hoop dat ik je met deze doe-het-zelf-detox-tips heb aangezet om je gezondheid een boost te geven. Zoals je ziet zijn de meeste tips zelf prima te implementeren in je voeding- en leefstijl en ook qua tijd kan je ze makkelijk opnemen in je dagelijkse routine. Zeker in de huidige tijd is voorkomen beter dan genezen. Ik wens je heel veel succes met je eigen voorjaarsschoonmaak!


Leestip: Ben je geïnteresseerd in welke voeding nu het beste is om in het voorjaar te eten, volgens de Ayurveda. Lees dan ook eens: Ayurveda en de lente (10 tips voor een gezond dieet)

8.017 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven
bottom of page