Voeding- en leefstijladvies voor Kapha

In de ayurveda zijn er drie Dosha's (constituties) ​​bekend als Kapha, Vata en Pitta. Iemand met overmatige Kapha kan de neiging hebben koud, moe, traag te zijn en moeizaam wakker te worden in de ochtend. Volgens de ayurvedische principes kan een overmatige Kapha leiden tot een slechte bloedsomloop, congestie, problemen met de spijsvertering en gewichtstoename, en kan het bijdragen aan aandoeningen zoals diabetes, hartaandoeningen, (voorjaars-) allergieën en depressie.

Deze overmatige Kapha kan bij alle types voorkomen. Februari is officieel het begin van het Kapha-seizoen. Kapha is een combinatie van de elementen water en aarde en dat merk je. Het wordt warmer en natter; in de natuur en in ons. Alles begint weer te stromen. Je lichaam gaat nu het beschermde vet en slijm dat zich tijdens de winter opgebouwd heeft, weer afstoten. Gelukkig kunnen wij, door onze voeding en leefstijl op tijd te veranderen, dit beperken. Lees verder als je wilt weten wat je in het Kapha-seizoen voor jezelf kan doen. (Lees ook eens: Voeding- en leefstijladvies voor de Vata (herfstseizoen ) en Pitta (zomerseizoen)?

Natuurlijke factoren die de Kapha Dosha doen stijgen zijn:

• Leeftijd; op zijn sterkst van geboorte tot puberteit

• Tijd van de dag; 06.00 uur tot 10.00 uur en van 18.00 uur tot 22.00 uur

• Seizoen; Accumulatie in de late winter, Agitatie in de lente en kalmering in de zomer.

Symptomen van een verhoogde Kapha Dosha:

• Hoesten, verkoudheid, opeenhoping van slijm in de longen en moeizaam ademhalen

• Zwakke spijsverteringskracht

• Meer last hebben van slaperigheid

• zwaar gevoel in de gewrichten

• algeheel gevoel van zwaarte

• dof gevoel in lichaam en geest

• het koud hebben terwijl het geen koud weer is

• slapper lichaam en losse gewrichten

• grotere speekselvloed en slijmsecretie

• zoeten en zoute smaak in de mond

Gebieden waarin Kapha zich voornamelijk opstapelt zijn:

• Borst/longen

• Keel/mond, neus

• Hoofd/ sinussen

• Maag

• Gewrichten

Factoren die de verhoging van Kapha veroorzaken:

• Te veel eten (volgens Ayurveda is de hoeveelheid voedsel dat in het kommetje van je twee handen past, de juiste hoeveelheid voeding voor die persoon)

• Zwaar en vet voedsel (denk aan noten, maar ook aan suikerrijke producten)

• Zuivelproducten (leiden bij Kapha-personen al gauw tot ophopingen van slijm en afvalstoffen)

• IJskoud eten en drinken

• 's Avonds laat eten (niet na 20.00 uur)

• Kapha heeft niet veel vocht nodig, drink zeker geen koude dranken.

• Verkeerde voedselcombinaties

• Overdag slapen

• Te weinig lichaamsbeweging

Factoren die Kapha kunnen balanceren:

• Gebruik 3 maaltijden per dag (beperk tussendoortjes)

• De smaken scherp, bitter en wrang zijn goed voor Kapha (zoet, zuur en zout verhogen Kapha)

• Gebruik zoveel mogelijk warme gekookte maaltijden

• Eet meer groenten

• Gebruik kruiden die de maaltijd beter verteerbaar maken

• Drink gemberthee

• Een Kapha kan als enige het ontbijt overslaan en dan na tienen met fruit beginnen

• Droge en stevige massages

• Stevige yogaoefeningen en diepe Pranayama

• Elke dag beweging, bijvoorbeeld stevig wandelen,

• Afwisseling aanbrengen, jezelf uitdagen

• Vermijden van kou en vochtigheid

Algemene voedingsmiddelen die Kapha balanceren:

• Grootste maaltijd kan het beste midden op de dag worden gegeten.

• Kies liever droog dan vochtig eten (bijvoorbeeld rozijnen in plaats van druiven)

• Plan regelmatig een detox-programma en vastenperiodes in

• Drink alleen warm water of kruidentheeën en vermijdt koud water

Specifieke voedingsmiddelen die Kapha balanceren:

• Fruit: Aanbevolen: Appels, rode en zwarte bessen, cranberry's, gedroogde vruchten, granaatappels. Afgeraden: Aardbeien, abrikozen, ananas, bananen, citroenen, dadels, druiven, frambozen, grapefruit, kakifruit, kersen, limoenen, mango, meloenen, papaja's, peren, perziken, pruimen, rozijnen, sinasappels, vijgen.

• Groenten: Aanbevolen: Aardappelen, alfalfa, artisjokken, asperges, bieten, bloemkool, broccoli, chilipepers, erwten, knolraap, alle koolsoorten, koolrabi, verse koriander, meiraap, paddenstoelen, paprika, peterselie, raapstelen, radijs, (bleek)selderij, sla, sperziebonen, snijbiet, spinazie, spruitjes, tuinkers, uien, venkel, waterkers, wortelen. Afgeraden: Zoete aardappelen, aubergines, avocado's courgette, komkommer, mais, okra, (groene en zwarte) olijven, pastinaak, pompoenen, rauwkost, tomaten, zeewier.

• Granen: Aanbevolen: Amaranth, boekweit, cruesli, gerst, gierst, mais, quinoa, rogge. Afgeraden: Basmatirijst, couscous, haver, bruine en witte rijst, spelt, tarwe.

• Bonen: Aanbevolen: Adukibonen, kapucijners, kidneybonen, limabonen, linzen, mungbonen, sojabonen, spliterwten, tahoe, tempeh. Afgeraden: Kikkererwten.

• Noten & zaden: Aanbevolen: lijnzaad, pompoenpitten, ongezouten popcorn, zonnebloempitten. Afgeraden: (gepelde) Amandelen, cashewnoten, hazelnoten, kastanjes, kokosnoot, macadamia-noten, paranoten, pecannoten, pijnboompitten, pinda's pistachenoten, sesamzaad, tahin, walnoten.

• Zuivelproducten: Aanbevolen: Gietenmelk, karnemelk, sojamelk, takra. Afgeraden: Boter, cottage cheese, ghee, ijs, kaas, kefir, (volle) melk, room, yoghurt, zure room.

• Dierlijke producten: Aanbevolen: kalkoen en kip. Afgeraden: Eend, eieren, lamsvlees, rundvlees, schaaldieren, varkensvlees, vis.

• Oliën: Aanbevolen: Lijnzaadolie, maiskiemolie, mosterdolie, saffloerolie, zonnebloemolie. Afgeraden: Amandelolie, avocado-olie, boter, koolzaadolie, ghee, kokosolie, margarine, olijfolie, pindaolie, sesamolie, sojaolie.

• Zoetstoffen: Aanbevolen: Honing. Afgeraden: Ahornsiroop, fructose, melasse, bruine en witte suiker, oersuiker, rietsuiker, kunstmatige zoetstoffen.

• Kruiden: Aanbevolen: Asafoetida, basilicum, cayennepeper, fenegriek, gember, kaneel, kardemom, knoflook, komijn, verse koriander, korianderzaad, kruidnagel, kurkuma, mosterdzaad, munt, nootmuskaat, peterselie, venkelzaad, zwarte peper. Afgeraden: (Rock) zout, zeezout.

• Dranken: Aanbevolen: (Hete, kruidige) kruidenthee, zwarte en groene thee, warm water. Afgeraden: Bier, sterke drank, rode wijn is beter dan witte wijn, frisdranken, ijskoude dranken, koffie, melk, zure vruchtensappen zijn iets beter dan zoete vruchtensappen, koud water.

Bij deze een mooie opsomming van de Kapha Dosha. Ik hoop dat deze Kapha voeding- en leefstijladviezen jou kunnen helpen met het in balans brengen en houden van jou balans. Het Kapha-seizoen staat voor de deur (begint half januari en duurt tot half juli) en ook al is jouw (hoofd-) constitutie niet Kapha, het zou ook jou zeker dienst doen. Volgens Ayurveda moeten we ons aanpassen aan de seizoenen om onze gezondheid te behouden. Denk daarbij ook eens aan alle voedingsmiddelen die bij het seizoen horen en dicht bij jou in de natuur groeien. Leef volgens de natuur, jouw natuur!

Ik wens jou een heel gezond nieuwjaar toe.

Bron: o.a. Ayurvedische voedingsleer - Anil Kumar Metha