.png)
De Pitta Dosha is opgebouwd uit de elementen vuur en water en is de energie van verwarming of metabolisme en regeert alle biochemische veranderingen die in ons lichaam plaatsvinden. Iedereen heeft deze Pitta-energie (naast de Vata- en Kapha-energie) in zich, maar wist jij dat deze niet alleen bij Pitta-typen uit balans kan raken? Wanneer kan dit gebeuren? Hoe herken je dit? Maar vooral wat kan je er zelf aan doen? Met onderstaande voeding- en leefstijltips kan je binnen een paar maanden de balans herstellen en geef je je gezondheid een enorme boost.
Natuurlijke factoren die de Pitta Dosha doen stijgen zijn:
Leeftijd; Begin na de pubertijd tot aan de middelbare leeftijd
Tijd van de dag; 10.00 tot 14.00 uur en van 22.00 tot 02.00 uur
Seizoen; Stijging in juli/augustus, hoogtepunt september/oktober, daling in november/december
Symptomen van een verhoogde Pitta Dosha:
het heet hebben terwijl het geen heet weer is
infecties, koorts
gelige verkleuring van huid, ogen of urine
moeite met slapen
brandend gevoel in de huid
vaker boos zijn en geïrriteerd raken
meer zweten
vaker last van acne of uitslag
hoofdpijn
diarree
hoge bloeddruk
scherpe en zure smaak op de tong
meer trek in koud eten en drinken
Gebieden waarin Pitta zich voornamelijk opstapelt zijn:
dunne darm (hoofdzetel)
het hart
de lever
de galblaas
de ogen
Factoren die de verhoging van Pitta veroorzaken:
te veel voedsel eten dat voornamelijk scherp, zuur of zout van smaak is
voedsel eten waarin van nature het element vuur dominant is, zoals yoghurt, vis, mosterdzaad, alcohol, sesam, zuur fruit, karnemelk, peper en mierikswortel
voedsel eten dat nog heet is qua temperatuur
vasten, maaltijden overslaan
langdurige blootstelling aan zonlicht, hete douches of sauna's
teveel sporten/fitness/training
te vaak de liefde bedrijven
toegeven aan intense woede, zorgen of angst
Factoren die Pitta kunnen balanceren:
kies meer wrange, bittere en zoete smaken in je maaltijden
kies voor voedsel dat langzaam verteert (bijvoorbeeld volkoren producten)
neem drie (eventueel wat grotere) maaltijden per dag en sla geen maaltijd over en eet geen snacks tussendoor
voer zoveel mogelijk regelmaat door, houd regelmatig rust en vermijd overprikkeling
drink geen water onmiddellijk na de maaltijd. Er dient minimaal een half uur tussen te zitten en drink het liefst warm water
gebruik ghee bij het koken
geniet van verkoelende dingen zoals wandelen in het maanlicht en frisse geuren (geuren die goed zijn voor Pitta zijn: jasmijn, lotus, roos, sandalwood, kamperfoelie en iris)
begrens activiteiten en werkzaamheden, neem geen werk mee naar huis en geef ruimte aan ontspanning
milde oefeningen, fietsen, wandelen en zwemmen
regelmatige massages, waarbij het beste kokosolie, sesamolie of ghee wordt gebruikt
wees matig met seksuele activiteit en lichamelijke inspanning
kalmerende yogaoefeningen vooral in lig- of zithouding, als ook pranayama en meditatie gericht op het beheersen van emoties als boosheid, vijandigheid en bekritisering.
zoek verkoeling op: de koele bries, strandwandelingen, langs meren, in parken, bloementuinen en in het maanlicht.
Algemene voedingsmiddelen die Pitta balanceren:
neem warm water (liefst afgekoeld gekookt water), warme melk en warme kruidenthee; jasmijn thee, groene thee, zoethoutthee, kardemomthee, verse muntthee, of heet water met citroensap, gember en honing
neem een warm ontbijt: warme (havermout- of rijste)pap, warme melk, omelet of roerei en geroosterd brood. Vrijwel alle(volkoren)granen zijn goed
neem vers fruit en gestoomde groene (blad)groenten. Gekookte warme maaltijden zoals soepen zijn goed en salades (vooral met gekiemde groenten als alfalfa). Zonder dressing aanmaken (eventueel met citroensap met zwarte peper en zout)
probeer zo min mogelijk de maaltijden te bereiden met boter of olie. Grill en rooster liever dan frituren of bakken. Kook of stoom de groenten
leg de nadruk op veel vers fruit, veel groenten en een lage proteïne-inname. Geen vlees en veel calciumrijke producten
vermijd zwaar te verteren voedingsmiddelen, witte suiker, ijskoude dranken, koffie, zwarte thee, alcohol en ijs
Specifieke voedingsmiddelen die Pitta balanceren:
Fruit: Aanbevolen: ananas, appels, cranberry's, dadels, druiven, frambozen, granaatappels, kakifruit, manga, meloenen, peren, pruimen, rozijnen, sinaasappels, vijgen. Afgeraden: aardbeien, abrikozen, bananen, citroenen, grapefruit, kersen, meloenen, papaja's, perziken.
Groenten: Aanbevolen: aardappelen, alfalfa en broccoli-kiemen, asperges, bloemkool, boerenkool, broccoli, courgette, erwten, komkommer, verse koriander, selderij, spruitjes, groene, witte en rode kool, koolraap, mais, okra, paddenstoelen, paprika, pastinaak, peterselie, pompoen, prei, rauwkost, sperziebonen, sla, zwarte olijven. Afgeraden: zoete aardappel, aubergine, avocado, bieten, chilipepers, groene olijven, koolrabi, meiraap, raapstelen, rabarber, radijs, snijbiet, spinazie, tomaten, gekookte uien, rauwe uien, venkel, waterkers, wortelen, zeewier.
Granen: Aanbevolen: basmati rijst, couscous, cruesli, gerst, gierst, haver, bruine en zilvervliesrijst, spelt, tarwe. Afgeraden: Amaranth, boekweit, mais, quinoa, witte rijst, rogge.
Bonen: Aanbevolen: adukibonen, bruine, witte en zwarte bonen, kapucijners, kikkererwten, limabonen, mungbonen, sojabonen, spliterwten, tahoe, tempeh, tofubonen. Afgeraden: Linzen.
Noten & zaden: Aanbevolen: kokosnoot, lijnzaad, ongezouten popcorn, zonnebloempitten. Afgeraden: amandelen, cashewnoten, hazelnoten, kastanjes, macadamia-noten, paranoten, pecannoten, pinda's pistachenoten, pijnboompitten, pompoenpitten, sesamzaad, tahin, walnoten.
Zuivelproducten: Aanbevolen: ongezouten boter, cottage cheese, ghee, ongezouten kaas, (volle) melk, room. Afgeraden: IJs, gezouten kaas, oude kaas, karnemelk, kefir, yoghurt, zure room.
Dierlijke producten: Aanbevolen: Eieren, kalkoen, kip, vis. Afgeraden: Eend, gerookte kip, lamsvlees, rundvlees, schaaldieren, varkensvlees, gerookte vis.
Oliën: Aanbevolen: Boter, ghee, kokosolie, sojaolie, zonnebloemolie. Afgeraden: Amandelolie, avocado-olie, koolzaadolie, maiskiemolie, margarine, mosterdolie, olijfolie, pindaolie, saffloerolie, sesamolie.
Zoetstoffen: Aanbevolen: Ahornsiroop, ahornsuiker, fructose, rietsuiker, verse honing. Afgeraden: Bruine suiker, (houdbare) honing, melasse, oersuiker, witte suiker, kunstmatige zoetstoffen.
Kruiden: Aanbevolen: Verse basilicum, dille, kardemom, kerrie, komijn, verse koriander, korianderzaad, kurkuma, munt, saffraan, vanille, venkelzaad. Afgeraden: Anijs, asafoetida, (gedroogde) Basilicum, cayennepeper, dragon, fenegriek, foelie, gember, kaneel, karwij, (rauwe) knoflook, kruidnagel, laurier, maanzaad, marjolein, mierikswortel, mosterdzaad, nootmuskaat, oregano, paprikapoeder, rozemarijn, tijm, (rock) zout, zeezout, zwarte peper.
Dranken: Aanbevolen: (Volle) melk, kruidenthee (vruchten- of wrang), zwarte en groene thee, zoete vruchtensappen, water, Van alcoholische dranken is bier het beste. Afgeraden: Frisdrank, ijskoude dranken, sterke drank, koffie, hete/scherpe kruidenthee, zure vruchtensappen, rode en witte wijn.
Ik hoop dat je met al deze Pitta-informatie aan de slag kan, want de zomer komt eraan en die kan onze energie huishouding behoorlijk in onbalans brengen. Maar met name voor alle Pitta-typen onder ons doe je voordeel met alle voedings- en leefstijladviezen voor Pitta en bewaak je gezondheid. Ik wens jullie veel succes en een koele zomer toe!
(Bron: o.a. Ayurvedische voedingsleer - Anil Kumar Metha)
Comments