.png)
In dit artikel wil ik dieper ingaan op ongeschikte voedselcombinaties en het belang ervan, want gek genoeg zijn wij tegenwoordig erg gewend geraakt om veel dingen door elkaar te eten. Daarbij denken we dan dat als we veel 'gezonde' voedingsmiddelen bij elkaar in de maaltijd gooien, we nog 'gezonder' worden. Helaas is dit niet het geval, want verschillende productgroepen hebben allemaal een eigen verwerkingstijd om te verteren en komt je maag hierdoor in de problemen. Het gevolg zal zijn dat niet de gehele maaltijd wordt verteerd en de niet verteerde resten kunnen achter blijven in het lichaam. Kortom: redenen genoeg om eens te kijken naar je voedingspatroon en welke voedingsmiddelen je beter niet tegelijk kan eten.
Een bekende uitspraak binnen de Ayurveda luidt: 'Wanneer het dieet onjuist is, heeft medicatie geen zin. Wanneer het dieet juist is, is medicatie niet nodig." Met deze regel verwijst men naar de "Ahara Chikitsa", oftewel de algemene principes van ayurvedische voeding. Deze principes ondersteunen een goede spijsvertering, welke het ontstaan van een opgeblazen gevoel na de maaltijd, of last van gasvorming, zuurbranden of maagpijn kunnen voorkomen en op lange termijn zelfs ook Ama. Deze Ama (gifstoffen) zet zich vast in het lichaam en wordt binnen Ayurveda gezien als een van de belangrijkste oorzaken van ziektes.
De algemene principes van juiste voeding volgens Ayurveda bestaan uit onder andere het soort voedsel dat wordt genuttigd. Denk hierbij aan de kwaliteit van het voedsel zoals vers of gefrituurd, eten volgens de seizoenen, maar ook of alle 6 de smaken in elke maaltijd zijn vertegenwoordigt. Het bereidingsproces, waarbij je mag denken aan het zorgvuldig en met liefde bereiden van de maaltijd. De maaltijd moet er zodanig uitzien dat alle zintuigen vervuld raken, maar ook het kookproces zelf. Warm eten is beter dan een maaltijd die bestaat uit rauwe producten. Het volume van de maaltijd. Daarmee wordt gedoeld, houd 1/4 deel van de maag leeg, zodat de vertering beter verloopt. Vaak wordt daarbij gezegd dat de juiste hoeveelheid voor iedere persoon, de hoeveelheid is die past in zijn eigen (tot kommetje gevouwen) handen.
Het tijdstip van eten. Eet pas als je vorige maaltijd volledig is verteerd en alleen als je honger hebt. Verder is het beter de grootste maaltijd van de dag tussen de middag (Pitta-tijd) te eten, omdat dan je spijsverteringsstelsel optimaal werkt. De plaats waar de maaltijd wordt gegeten is ook van belang. Ook al is uit eten voor velen een leuke bezigheid, behalve dat je niet precies weet wat en hoe er bereidt wordt, wordt het ook aangeraden in een rustige omgeving te eten en het praten onder de maaltijd te beperken. Vermijd in ieder geval heftige discussies aan tafel, want dit gaat zeer zeker ten koste van de vertering. Dus eet in rust en in fijn gezelschap.
Ook de gebruiker zelf is belangrijk, denk aan de leeftijd van de gebruiker, maar ook aan eventuele ziekten die de persoon heeft. De eigen constitutie speelt hierbij een belangrijke rol. Tenslotte de combinatie van voedselproducten. Niet alles, ook al heeft het voedsel de beste kwaliteit, kan samen gegeten worden als men een goede vertering tot doel heeft. Hieronder geeft ik de belangrijkste voorbeelden.
Voedselcombinaties die niet goed samen gaan en liever vermeden dienen te worden zijn:
Bonen gaan niet samen met fruit, melk, yoghurt, kaas eieren, vlees en vis
Eieren gaan niet samen met fruit (in het bijzonder meloen), melk, yoghurt, kaas, vlees, vis, bonen
Fruit gaat in principe met niets samen (uitzondering kunnen zijn sommige gekookte combinaties of melk met dadels) Eet fruit minimaal 30 minuten voor de maaltijd of 2 uur erna
Granen gaan niet samen met fruit
Honing gaat niet samen met een gelijke hoeveelheid ghee en het is beter honing niet te verhitten
Lemon gaat niet samen met komkommer, tomaten, melk en yoghurt
Meloen gaat met niets samen
Melk gaat niet samen met bananen, kersen, meloen, zuur fruit, augurken, brood dat gist bevat, yoghurt, vlees, vis, Kitchari
Nachtschade (zoals aardappel en tomaten) gaan niet samen met meloen, komkommer, zuivelproducten
radijs gaat niet samen met fruit en melk
Yoghurt gaat niet samen met fruit, melk, kaas, eieren, vlees, vis, nachtschade en hete dranken
Enkele andere belangrijke richtlijnen zijn met betrekking tot voedingscombinaties zijn:
Eet geen rauw en gekookt voedsel in dezelfde maaltijd
Eet niet meer dan één eiwitbron per maaltijd
Meng verse ingrediënten niet met eten van de vorige dag
Als je bij de maaltijd drinkt, zorg dat het warm is en drink af en toe een slok
Drink geen koud water meteen na een kop warme koffie of thee
Probeer maaltijden niet te complex te maken, bij voorkeur twee productgroepen in een maaltijd, bijvoorbeeld granen en groente of vlees en groente
Geen ijs na de maaltijd, daar dit de spijsvertering stopt
Uitzonderingen hierop zijn er ook. Zo kunnen mensen met een sterk spijsverteringssysteem beter tegen het eten van 'slechte' voedselcombinaties dan mensen met een trage of veranderende spijsvertering. Ook het aantal keren dat men zo'n combinatie eet heeft invloed. De hoeveelheid speelt mee, het gebruik van kruiden in de maaltijd, de bereidingswijze, maar ook de gewoonte in voedingsstijl. Als jij bijvoorbeeld van kinds af aan gewend bent een bepaalde voedingscombinatie te eten, dan is je lichaam daar aan gewend en zal het niet meer al te veel 'zichtbare' klachten geven.
Kortom het is goed om deze richtlijnen ten aanzien van slechte voedselcombinaties te volgen, maar soms is het niet altijd mogelijk om deze regels te handhaven. Heb dan geen stress en aanvaard dat er niet gelijk een man over boord is. Je spijsvertering kan echt wel wat hebben en dan pak je het gewoon de volgende keer weer op. Wil je meer weten over de spijsvertering en hoe je dit vuurtje kan opstoken? Dan raad ik je aan mijn volgende blog in de gaten te houden, daarin zal ik diverse tips geven.